Thơm ngon món mít nài

Tôi vừa cột trâu ở gốc cây xộp bước vô nhà, má đã kêu: “Đưa nón đây coi!” Tôi ngửa cái nón cời ra. quán bánh xèo ở hà nội Má đổ xoà 1 cái. Ôi má ơi, mít năn nỉ rang! không kịp rửa tay, tôi ngồi trên thềm đất bóc hạt nhai rào rào như tằm ăn rỗi.



những hạt mít năn nỉ lớn bằng mẫu trứng thạch sùng, cháy vàng vàng thơm tận óc. Mặt trời đã lặn từ lâu trên đỉnh núi trước nhà. một mùa hè nữa gần trôi qua. Tôi trong khoảng lớp sáu lên lớp bảy, tự coi như chàng trẻ trai đã trưởng thành, một mình thả trâu vô núi theo dấu mít nài và bắt chim chèo bẻo.



Nhà tôi ở xứ cận sơn, vườn toàn trồng mít. các buổi trưa êm, tôi ra vườn thăm mít, trèo lên cây vỗ trái nào kêu bịch bịch mắt liền sáng lên. Cây nào mít nghệ, mít dừa, mít ướt, mít ướt… nhìn nước da biết liền. khi mít vườn chín, trên núi xa mít năn nỉ cũng chín. quán bò bít tết ngon ở hà nội Thằng Thương, thằng Thanh Bắc, anh biên soạn và tôi cho trâu ăn ở Hóc Trao. Nửa buổi sáng cả bọn bỏ trâu theo dấu mít nài mọc ở rừng sâu. các cánh rừng nhiệt đới ẩm thấp, phổ biến dây leo, chui dưới tán cả ngày cũng ko biết trên đầu mình cây gì. Chỉ đến mùa mít chín, rúc vô rừng ngửi mùi thơm ở đâu thì mò đến chậm triển khai.

Cảm ơn đàn chồn dơi ở Hóc Trao ban đêm mắt xanh lè như lũ quỷ bay trong khoảng cây nọ đến cây kia ăn trái mít nài nỉ. các trái chín bị chồn ăn dở rụng xuống đất thơm ko giấu nổi. Nhờ chồn, chúng tôi tậu ra những cây mít nài nỉ mới để mùa sau cứ nhắm mắt đi tới tận gốc. Chúng tôi bứt mấy sợi dây mấu bện thành cái nại hình số tám, móc vô 2 bàn chân trèo lên thoăn thoắt. Mít năn nỉ thường chín rộ, trái già đều bị hái sạch sành sanh. Mỗi đứa cởi áo đùm 1 bịch, đem ra bìa rừng bẻ lá sầu đông ủ thành 1 ụ chung.

Trái mít nề lớn hơn nắm tay, ủ trong lá ba bốn ngày thì chín bủn. Múi mít nhỉnh hơn ngón tay trỏ, mùi thơm lạ lùng; mỗi đứa ăn nửa trái đã nghe đầu ong ong. Múi mít nại ăn nhiều nó say còn hơn say rượu. Ngon nhứt vẫn là hạt mít. Chúng tôi chặt giang, bện thành mẫu rổ, đem cả đống mít nằn nì xuống suối bỏ vô rổ đạp nát nhừ ngay chiếc nước chảy xiết. Múi mít tan trôi đi, chỉ còn hạt. Hạt mít nài nỉ đem phơi 2 nắng, đổ cát vào nồi khuấy đều rang lên. các người dè sẻn, đem hạt mít nài nỉ bỏ trên giàn bếp. Đêm đông lạnh, lấy hạt trong khoảng giàn bếp ra rang ngồi nhìn nước lụt, nỗi đơn chiếc bỗng thơm ngát.

Tôi vào lớp bảy trường Cây Phượng, thằng Qua từ xã trên chuyển về ngồi bên. Nhà Qua nghèo thê thảm nhưng… xa xỉ. Mỗi bữa đi học nó với theo một bụm mít nề rang, chia cho tôi 1 nửa. Sau này mới biết, nhà nó ko ruộng không trâu, tới mùa nào vô rừng hái thứ đấy đem về bán ngoài chợ phiên. Đêm hè lớp bảy, nó đi mãi ko về. Ba nó kêu mấy người láng giềng thắp đuốc đi sắm. Sáng ra người ta thấy xác nó tím bầm nằm dưới gốc mít năn nỉ ở Hóc Trao. Nó chết vì bị một con rắn hổ mây xanh lục nấp trên cây mít nại cắn và rơi xuống đất. Chỉ mấy đứa trẻ cùng lớp sở hữu nhau đi đưa tang. Lũ trẻ khóc không ra khóc cười chẳng ra cười.

Năm ngừng thi côngĐây tôi mười 2 tuổi và đã biết thế cuộc chưa chắc vui. Buổi sáng tôi đi giữ trâu, buổi chiều đi học. Mùa hè cả ngày thả trâu, cả bọn vô Hóc Trao theo dấu mít nề, bắt ổ chim chèo bẻo. đôi khi ba tôi vô núi, có về 1 gùi hạt mít. những đêm vừa ngủ vừa ăn, mùi thơm lan đến cả giấc mơ. tỉnh dậy mới biết bàn tay phải còn nắm cả một mớ hạt…

Mít nề, tên công nghệ là Artocarpus rigidus, thuộc họ dâu tằm Moraceae sở hữu phổ biến ở miền Đông Nam bộ và Quảng Nam. Tuổi thơ ở xứ Quảng mùa hè to lên trong mùi thơm của nó. Sau này tôi sở hữu quen một thiền sư, ông đề cập mít, tiếng Phạn cổ với tức thị Phật. Tôi không biết với chuẩn xác hay không vì chỉ thấy người ta lấy lõi cây này về nhuộm áo cà sa và khiến tượng Phật trong chùa. quán bò nướng ví như quả thật Đó là cây Phật, tôi cầu xin cho linh hồn người bạn bất hạnh của tôi mãi mãi ẩn náu dưới bóng trong khoảng bi, bốn mùa toả hương thơm ngát.